Schematherapie (ook wel valkuiltherapie genoemd) is een “diepgravender” en meestal langduriger variant van cognitieve gedragstherapie (CGT). Het komt voort uit de CGT maar is ontwikkeld om meer structurele gedragspatronen (valkuilen) aan te pakken. Het gaat dan om telkens terugkerende problemen in bijvoorbeeld je relaties, je vriendschappen of je werk/studie.
Uitgangspunt van schematherapie is dat ervaringen uit je jeugd in combinatie met je aanleg deze valkuilen hebben gevormd, maar dat je met deze therapie deze valkuilen kunt ontdekken en er anders mee om kunt leren gaan. Naast CGT gebruikt schematherapie ook elementen van andere therapiestromingen.
Bij deze schematherapie hoort een werkboek: Jeffrey Young en Janet Klosko, Leven in je leven: leer de valkuilen in je leven herkennen.